SORU:
İDDİA:
Topçu böceği (ing. bombadier beetle), evrimle açıklanamayacak kadar karmaşık bir böcektir. Bu nedenle bir yaratıcı tarafından tasarlanmış olmalıdır.
CEVAP:
1. Bu iddia bir inanılmazlık argümanı (ing. Argument from incredulity) örneğidir. İddia, böceğin bomba (püskürtme) düzeneğinin nasıl çalıştığının hatalı betimlenmesinden kaynaklanmaktadır, ki bu haliyle bile kanıttan ve hatta kanıt arayışından yoksundur. Aslında, topçu böceğinin evrim süreci, hiç de ortaya çıkması zor bir süreç değildir.(7) Olası süreçlerden birisi şöyledir:
a) Böcekler, kabuklarını tabaklamak için kinon bileşikleri üretirler. Kinon, böceklerin tadının da kötü olmasını sağlar. Bu nedenle böcekler, kinonun yanı sıra, kendilerini savunmaya yarayan hidrokinon ve benzeri başka kimyasalları da geliştirecek şekilde evrilirler.
b) Böcekler bu kinon bileşiklerini biriktirmeye ve yenme tehlikesi ile karşılaştıklarında da onları vücutlarının dış yüzeylerinden püskürtmeye yarayan içi boş hazneler ve kaslar geliştirecek şekilde evrilirler. Zamanla bu hazneler, içlerinde hidrokinon sentezleyen salgı bezlerine sahip birer depo haline gelir. Bu yapı, topçu böceğinin yakın akrabaları da olmak üzere birçok böcek türünde mevcuttur.(5)
c) Hidrojen peroksit, hidrokinonlarla karışır. Deponun dışa açılan kısmında ortaya çıkan katalaz ve oksidaz enzimleri, dışa atılan maddenin daha da fazla kinon içermesini sağlar.
d) Katalaz ve peroksidaz üretim miktarının artmasıyla, oksijen üretimi başlar. Bu durum, Metrius contractus cinsi topçu böceğinde olduğu gibi köpüklü bir salgı üretilmesine neden olur.(4)
e) Dışarı açılım kanalı sertleşerek bir kimyasal odacık halini alırken, katalaz ve peroksidaz üretimi de gittikçe artar. Böylece bugün gördüğümüz modern topçu böceği türleri, aşamalı olarak evrilmiş olur.
Tüm bunlar, küçük adımlardır veya seçilim avantajı sağlayan daha da küçük adımlara bölünebilirler. Şu anda yaşayan bazı canlıların çok sayıda geçiş aşamasını barındırıyor olması, bu aşamaların yaşamla uyumlu olduklarını göstermektedir.
2. Topçu böcekleri, tasarlanmamış olduğu belli olan farklı yaşamsal özellikler de içerirler:
• Tasarlanmış olsalardı, benzer işlevler için benzer yapıların, farklı işlevler için farklı yapıların yaratılmış olmasını beklerdik.(6) Ancak, gördüğümüz durum, benzer işlevler için farklı yapılar olduğudur. Pek çok yer böceği, çıyanlarla benzer ortamlarda yaşar ve benzer davranışlar gösterir, ancak bu böceklerle çıyanların yapıları birbirinden çok farklıdır. Farklı topçu böcek türleri, püskürttükleri sıvıyı hedefe nişanlamak için birbirinden çok farklı mekanizmalar kullanırlar. (2,3)
• Bazı yapıların herhangi bir işlevi yoktur. Örneğin bazı topçu böceklerinin körelmiş uçucu kanatları vardır.(1)
Video önerisi:
* Richard Dawkins topçu böceğini anlatıyor
Kaynaklar:
1. Erwin, Terry L., 1970. A reclassification of bombardier beetles and a taxonomic revision of the North and Middle American species (Carabidae: Brachinida). Quaestiones Entomologicae 6: 4-215.
2. Eisner, T., 1958. The protective role of the spray mechanism of the bombardier beetle, Brachynus ballistarius Lec. Journal of Insect Physiology 2: 215-220.
3. Eisner, T. and D. J. Aneshansley, 1982. Spray aiming in bombardier beetles: jet deflection by the Coanda effect. Science 215: 83-85.
4. Eisner, T., D. J. Aneshansley, M. Eisner, A. B. Attygalle, D. W. Alsop and J. Meinwald, 2000. Spray mechanism of the most primitive bombardier beetle (Metrius contractus). Journal of Experimental Biology 203: 1265-1275.
5. Forsyth, D. J., 1970. The structure of the defence glands of the Cicindelidae, Amphizoidae, and Hygrobiidae (Insecta: Coleoptera). Journal of Zoology, London 160: 51-69.
6. Morris, Henry M., 1974. Scientific Creationism, Green Forest, AR: Master Books.
7. Isaak, Mark, 1997. Bombardier beetles and the argument of design.