SORU:

Sürüngenler ve kuşlar arasında boşluk yok mudur?

İDDİA:

Sürüngenler ve kuşlar arasında herhangi bir geçiş türü fosili yoktur.

CEVAP:

Geçtiğimiz 20 ila 30 yılda bulunan yüzlerce yeni kuş fosili, teropod dinozorlarla (Allosaurus gibi) modern kuşlar arasındaki bazı geçiş türlerinin görülmesini sağlamıştır:

• Sinosauropteryx prima:  İlkel tüylerle kaplı bir dinozordur, ama yapısal olarak, tüysüz dinozorlar olanOrnitholestes ve Compsognathus ile benzerlik taşımaktadır.(1); (9)

• Ornitomimozorlar, terizinozorlar ve oviraptorozorlar:

  • Bir oviraptorozor olan Caudipteryx, saçaklı tüylerle kaplı bir vücuda ve kanatlarıyla kuyruğunda da eksenli tüylere sahipti.(12)
  • Bir terizinozor olan Beipiaosaurus’un da tüylere sahip olduğu bilinmektedir.(21)
  • Bu dinozorlar, daha başka kuşsal özelliklere de sahipti. (Dişsiz ağızlar, hava boşluklarına sahip kafatası ve omurga, uzamış kanatlar gibi)
  • Oviraptoridlerin aynı zamanda kuş yumurtasına benzeyen yumurtaları ve kuluçka alışkanlıkları da vardı.(7)

• Deinoninkozorlar (troodontidler ve dromaeozorlar): Bunlar, kuşlara en yakın olduğu bilinen dinozorlardır.

  • En ilkel troodontid olan Sinovenator, özellikle Archaeopteryx’e benzemektedir.(24)
  • Bir başka troodontid olan Byronosaurus, ilkel kuşların sahip olduğu ağzın neredeyse aynısına sahipti.(13)
  • En ilkel dromaeozor olan Microraptor, aynı zamanda kuşlara en çok benzeyen dromaeozordur; kanatlarında, bacaklarında ve kuyruğunda tüyler bulunduğuna dair şüphe götürmez bulgulara rastlanmıştır.(11; 19)
  • Sinornithosaurus da tüylerle kaplıydı ve kendisinden sonra gelen dromaeozorlardan çok kuşlarınkine benzeyen bir kafatasına sahipti.(33; 20; 23)

• Protarchaeopteryx, alvarezzoridler, Yixianosaurus ve Avimimus: Bunlar, fosil dizilimindeki yerleri belirsiz olan ve kuşa benzeyen dinozorlardır. Her biri de kuşlara, deinonikozorlardan çok daha yakındır.

  • Protarchaeopteryx, kuyruk tüylerine, geniş dişlere ve uzatılmış kanatlara sahipti.(12)
  • Yixianosaurus, belli belirsiz korunmuş tüylere ve kuşlarınkine yakın ebatlarda ellere/kanatlara sahipti.(19)
  • Alvarezzoridler ve Avimimus da farklı kuşsal özelliklere sahipti.(5;18)

• Archaeopteryx: Bu ünlü fosil kuş olarak tanımlanmıştı; ama bazı yönleriyle kuşlara, yukarıda bahsedilen cinslerden daha az benzemektedir ve belirgin dinozor özelliklerine de sahiptir.

• Shenzhouraptor(27)Rahonavis(10)Yandangornis ve Jixiangornis: Tüm bu kuşlar bilhassa omurga, göğüs kafesi ve kanat kemiklerinin özellikleri bakımından, Archaeopteryx’ten daha gelişmiştir.

• Sapeornis(28)Omnivoropteryx, ve confuciusornitidler (örn., Confuciusornis ve Changchengornis):(6)Bunlar, geniş pigostillere sahip olan ilk kuşlardır. Kuşlara benzemelerini sağlayan diğer özelliklerden bazıları da şunlardır: 7 tane kuyruk sokumu omuru, omurgalı bir göğüs kafesi (bazı türlerde) ve ters dönmüş ayak başparmağı

• Sinornis(16; 17), Gobipteryx(4) ve Protopteryx(26) gibi, en az 19 ilkel kuş türünü de barındıran enantiornitinler: Enantiornitinlerde, 12 veya daha az sayıda sırt omuru, V şeklinde bir furkula (lades kemiği) ve kanatlardaki kemik sayısında azalma gibi, kuşsal özellikler ortaya çıkmıştır.

• Patagopteryx, Apsaravis ve yanornitidler:(2; 8) Bu grupta, omurgadaki ve göğüs kafesinin gelişimindeki değişimler de dahil, çok daha fazla kuşa benzer özellik ortaya çıkmıştır.

• Hesperornis, Ichthyornis, Gansus, ve Limenavis: Bu kuşlar, neredeyse modern türler kadar gelişmiştir. Yeni özellikler arasında, dişlerin yok olması ve bacak kemiklerinin değişmesi sayılabilir.

• Modern kuşlar

 

Kaynaklar:

1. Chen, P., Z. Dong and S. Zhen, 1998. An exceptionally well-preserved theropod dinosaur from the Yixian Formation of China. Nature 391: 147-152.

2. Chiappe, L. M., 2002. Osteology of the flightless Patagopteryx deferrariisi from the Late Cretaceous of Patagonia (Argentina). In Chiappe and Witmer, pp. 281-316.

3. Chiappe, L. M. and L. M. Witmer (eds.), Mesozoic Birds: Above the Heads of Dinosaurs. Berkeley: Univ. of California Press.

4. Chiappe, L. M., M. A. Norell and J. M. Clark, 2001. A new skull of Gobipteryx minuta (Aves: Enantiornithes) from the Cretaceous of the Gobi Desert. American Museum Novitates 3346: 1-15

5. Chiappe, L. M., M. A. Norell and J. M. Clark, 2002. The Cretaceous, short-armed Alvarezsauridae. In: Chiappe and Witmer, pp. 87-120.

6. Chiappe, L. M., S. Ji, Q. Ji and M. A. Norell, 1999. Anatomy and systematics of the Confuciusornithidae (Theropoda: Aves) from the Late Mesozoic of northeastern China.Bulletin of the American Museum of Natural History 242: 1-89. http://diglib1.amnh.org/bulletins/i0003-0090-242-01-0001.pdf

7. Clark, J. M., M. A. Norell and L. M. Chiappe, 1999. An oviraptorid skeleton from the Late Cretaceous of Ukhaa Tolgod, Mongolia, preserved in an avianlike brooding position over an oviraptorid nest. American Museum Novitates 3265: 1-36.

8. Clarke, J. A. and M. A. Norell, 2002. The morphology and phylogenetic position of Apsaravis ukhaana from the late Cretaceous of Mongolia. American Museum Novitates3387: 1-46. 

9. Currie, P. J. and P. Chen, 2001. Anatomy of Sinosauropteryx prima from Liaoning, northeastern China. Canadian Journal of Earth Sciences 38: 1705-1727.

10. Forster, C. A., S. D. Sampson, L. M. Chiappe and D. W. Krause, 1998. The theropod ancestry of birds: New evidence from the Late Cretaceous of Madagascar. Science 279: 1915-1919.

11. Hwang, S. H., M. A. Norell, Ji Q. and Gao K., 2002. New specimens of Microraptor zhaoianus (Theropoda: Dromaeosauridae) from northeastern China. American Museum Novitates 3381: 1-44. 

12. Ji, Q., P. Currie, M. A. Norell and S-A. Ji, 1998. Two feathered dinosaurs from northeastern China. Nature 393: 753-761.

13. Makovicky, P. J., M. A. Norell, J. M. Clark and T. Rowe, 2003. Osteology and relationships of Byronosaurus jaffei (Theropoda: Troodontidae). American Museum Novitates3402, 1-32. 

14. Maryanska, T., H. Osmólska and M. Wolsan, 2002. Avialan status for oviraptorosauria. Acta Palaeontologica Polonica 47(1): 97-116. 

15. Paul, Gregory S., 2002. Dinosaurs of the Air. Baltimore: Johns Hopkins University Press.

16. Sereno, P. C. and C. Rao, 1992. Early evolution of avian flight and perching: New evidence from the Lower Creates of China. Science 255: 845-848.

17. Sereno, P. C., C. Rao and J. Li, 2002. Sinornis santensis (Aves: Enantiornithes) from the Early Cretaceous of Northeastern China. In: Chiappe and Witmer, pp. 184-208.

18. Vickers-Rich, P., L. M. Chiappe and S. Kurzanov, 2002. The enigmatic birdlike dinosaur Avimimus portentosus. In: Chiappe and Witmer, pp. 65-86.

19. Xu, X. and X. Wang, 2003. A new maniraptorian dinosaur from the Early Cretaceous Yixian Formation of Western Liaoning. Vertebrate Palasiatica 41(3): 195-202.

20. Xu, X. and X-C. Wu, 2001. Cranial morphology of Sinornithosaurus millenii Xu et al. 1999 (Dinosauria: Theropoda: Dromaeosauridae) from the Yixian Formation of Liaoning, China. Canadian Journal of Earth Sciences 38: 1739-1752.

21. Xu, X., Z. Tang and X. Wang, 1999a. A therizinosaurid dinosaur with integumentary structures from China. Nature 399: 350-354.

22. Xu, X., X-L. Wang and X-C. Wu, 1999b. A dromaeosaur dinosaur with a filamentous integument from the Yixian Formation of China. Nature 401: 262-266.

23. Xu, X., Z. Zhou and R. O. Prum, 2001. Branched integumental structures in Sinornithosaurus and the origin of feathers. Nature 410: 200-204.

24. Xu, X., M. A. Norell, X. Wang, P. J. Makovicky and X. Wu, 2002. A basal troodontid from the Early Cretaceous of China. Nature 415: 780-784.

25. Xu, X., Z. Zhou, X. Wang, X. Kuang, F. Zhang and X. Du, 2003. Four-winged dinosaurs from China. Nature 421: 335-340. 

26. Zhang, F. and Z. Zhou, 2000. A primitive enantiornithine bird and the origin of feathers. Science 290: 1955-1959.

27. Zhou, Z. and F. Zhang, 2002. A long-tailed, seed-eating bird from the Early Cretaceous of China. Nature 418: 405-409.

28. Zhou, Z. and F. Zhang, 2003. Anatomy of the primitive bird Sapeornis chaoyangensis from the Early Cretaceous of Liaoning, China. Canadian Journal of Earth Sciences 40: 731-747.

  • Paylaş
  • submit to reddit