1. Ön adaptasyon (ön uyarlanım), daha önceden sahip olunan bir organın veya özelliğin, baştaki özgün işlevinden çok farklı bir iş üstlenecek şekilde evrilmesini ifade eder. Birçok organ ve özellik, ilkin işlev görmek için bir yönde evrilir; ancak bu, onları şans eseri bambaşka bir iş üstlenmeye de yatkın hale getirebilir. Belli bir işi yapan bir organ veya özellik, bundan daha kullanışlı ve yeni bir amaçla da kullanılabilir hale geldiği zaman, doğal seçilim, onu yeni işlevine uyarlayacaktır. Buna örnekler verirsek:

• Köpekbalığının derisindeki sert pullar, ilkin aşınmaya karşı direnç oluşturmak üzere seçilmiş, sonradan dişlere dönüşmeye yatkın hale gelmiştir.
• Dinozor ve sürüngen derisinde bulunan tüyler, ilkin ısı korunumu ve/veya karşı cinsi cezbetmek üzere seçilmiş, sonradan uçuş tüylerine dönüşmeye yatkın hale gelmiştir.
• Balıklardaki lob yüzgeçleri, bitkilerin sık olduğu su tabanında “yürüyebilmek” için seçilmiş, sonradan bacaklara dönüşmeye yatkın hale gelmiştir.
• Kuşların tüyleri, başlangıçta tamamen yalıtıma yönelik bir seçilim doğrultusunda ortaya çıkmış, ancak daha sonradan uçma işlevini yüklenmiş olabilir. Bu durumda tüylerin genel yapısı yalıtım için bir adaptasyonken, uçmak için bir ardıl adaptasyondur.

Bazı bilim insanları bu fenomeni açıklamak için ardıl adaptasyon (ing. exaptation) terimini kullanmayı tercih eder. Bunun en önemli sebebi, ön adaptasyon teriminin buradakine benzer iddialara yol açması ve kolaylıkla yanlış anlaşılmasıdır.

Bu örneklerin her birindeki organ ve özellikler, ilk baştaki özgün işlevinden farklı türde bir iş üstlenmiştir. Yani bunlar, iddia edildiği gibi kendilerine herhangi bir ihtiyaç duyulmasından evvel değil, sadece sonraki işleve ihtiyaç duyulmasından ve bu sonraki işi üstlenmelerinden evvel evrilmişlerdir.

2. Bazı ön adaptasyonlar, esas nişe çok benzeyen başka nişlere adapte olunmasıyla meydana gelir. Örneğin, molozların içinde yaşamak, toprak böcekleri ve diğer canlılara mağarada yaşamalarına imkan verecek bir ön adaptasyon yaratır.