SORU:

Kelebeğin başkalaşımı, evrilmiş olamayacak kadar karmaşık değil mi?

İDDİA:

   Kelebeğin başkalaşımı, evrilmiş olamayacak kadar karmaşık bir olaydır.

CEVAP:

   1. Fosil kayıtlarından ve gelişim biyolojisi ile moleküler biyoloji alanlarındaki çalışmalardan biliyoruz ki; en eski böcekler başkalaşım (metamorfoz) geçirmiyor, doğrudan yumurtadan çıkıyorlardı. Bu yavrular, erişkin halleriyle aynıydı. Ancak 280-300 milyon yıl önce bir veya birden fazla mutasyon oldu ve yumurtalardan, erişkinlere hiç de benzemeyen yavrular çıkmaya başladı. Bu kayma, bu böcekler için faydalı bir (veya birden fazla) mutasyonun sonucuydu. Çünkü seçilim sürecinde böcek popülasyonunda hızla yayıldı. Hatta o kadar başarılıydı ki, bugün dünyada yaşayan hayvanların %65’ini metamorfoz geçiren böcekler oluşturur. Böceklerin embriyolojik özelliklerinin incelenmesi de bu anlamda çok katkı sağlamıştır. Metamorfozun kısmi metamorfozdan, tam metamorfoza kadar birçok şekli ve düzeyi vardır. Tam metamorfoz, kısmi metamorfozdan evrilmiş olabilir.

   2. Bu iddia bir inanılmazlık argümanı (ing. Argument from incredulity) örneğidir. Bir kimsenin kelebeğin başkalaşımının nasıl evrildiğini anlamıyor olması, başkalaşımın evrilemeyecek kadar karmaşık olduğu anlamına gelmez.

Başkalaşımsız büyüme örüntülerinden, ara başkalaşıma; oradan da tam başkalaşıma dek uzanan geniş bir yelpazede yer alan farklı büyüme örüntüleri mevcuttur. Örneğin gümüşbalığı herhangi başkalaşıma uğramazken, gerçek böcekler ve mayıs böcekleri kısmi başkalaşım geçirirler. Cepkenli böcekgiller, vücut şekillerinde çok az değişiklik ile başkalaşım geçirirken, kelebekler de tam başkalaşıma uğrarlar.

Zaman içinde, başkalaşıma uğramayan bir atadan, kelebek gibi başkalaşıma uğrayan bir türün evrilmesi, benzer geçiş formlarının ortaya çıkmış olmasıyla mümkündür. Aslında, başkalaşımın büyük oranda endokrinolojik gelişimdeki değişikliklere bağlı olarak evrildiğine ilişkin açıklamalar mevcuttur.(1)

 

Kaynaklar:

1. Truman, J. W. ve L. M. Riddiford, 1999. The origins of insect metamorphosis. Nature 401: 447-452.

2. Ferris Jabr, 2012. How Did Insect Metamorphosis Evolve? Scientific American 

  • Paylaş
  • submit to reddit