1. Bu iddia bir inanılmazlık argümanı (ing. argument from incredulity) örneğidir. Bu iddiayı ortaya atan kaynaklar; genelde Darwin’in, gözün evrimini “aşırı derecede abes” bulduğunu söylediği cümlesini kullanırlar. Ancak Darwin’in bu cümlesi, gözün ara evrelerden geçerek aşamalı bir şekilde nasıl evrildiğinin anlatıldığı 3,5 sayfalık bölümün sadece ilk cümlesidir.

Söz konusu paragrafın devamı için bkz: Darwin’in kendisi bile, gözün evrimi konusunda yanıldığını kabul etmemiş miydi?

Gözün evriminin şu aşamalardan geçtiği öngörülmektedir:

• ışığa duyarlı (fotosensitif) hücreler

• sinir yapısı barındırmayan pigment hücre toplulukları

• üzeri şeffaf deri ile örtülü, pigment hücreleriyle sarılmış görme siniri

• hafifçe çukurlaşmış pigment hücreleri
• daha fazla çukurlaşmış pigment hücreleri
• oluşan çukurun üzerini örten ve mercek şeklini alan deri
• merceğin odaklanmasına yarayan kas yapıları

Bu aşamaların her birinin geçerli olduğunu biliyoruz; çünkü bunların hepsi günümüzde yaşayan hayvanlarda mevcuttur. Bu aşamalar arasındaki geçişler küçüktür ve daha da küçük aşamalara ayrılabilirler. Doğal seçilim, pek çok durumda bu küçük artışları tercih eder. Gözler fosilleşmedikleri için, göz gelişiminin tam olarak bu sıralamayı izleyip izlemediğini bilemiyoruz. Ancak, hiçbir sıralamanın olmadığı da iddia edilemez.

Omurgalı gözlerinin evriminin bir aşamasına ilişkin bir diğer kanıt da, karşılaştırmalı anatomi ve genetik bilimi aracılığıyla gösterilebilir.Omurgalılarda bulunan ve merceğin yapısını oluşturan önemli proteinleri kodlayan βγ-crystallin genleri, deniz fıskiyesi (Ciona) canlısının βγ-crystallin genine çok benzer. Deniz fıskiyesinin bir kuyruğu kordalıdır (urochordata) ve bu canlı, omurgalıların uzak bir akrabasıdır. Deniz fıskiyesinin tek bir βγ-crystallin geni, canlının otolit hücresinde ifade edilir. Merceğin kökeninin, merceksiz bir yapıda daha önceden mevcut olan parçaların yeni işlev yüklenmesine dayandığı görülmektedir.

Nilsson ve Pelger, her adımın ortaya çıkma ihtimalinin %1 olması halinde, gözün evriminin 1.829 adımda tamamlanacağını hesaplamışlardır. Bu süreç, 364.000 nesilde tamamlanabilir. ⁽²⁾

   Video önerisi:

* Richard Dawkins Gözün Evrimini Anlatıyor

Kaynaklar:

1. Darwin, C., 1872. The Origin of Species, 1st Edition. Senate, London, chpt. 6

2. Nilsson, D.-E. and S. Pelger, 1994. A pessimistic estimate of the time required for an eye to evolve. Proceedings of the Royal Society of London, Biological Sciences, 256: 53-58.

3. Shimeld, Sebastian M. et al. 2005. Urochordate βγ-crystallin and the evolutionary origin of the vertebrate eye lens. Current Biology 15: 1684-1689.